Lise yıllarında biyolojiye ilgi duymaya başladı. Bugün böceklerin soğukla nasıl başa çıktığını keşfedeceğim. Ve kendi alanında bilimsel bir zirve için maaş Esko Budjovice Biyoloji Merkezi'nden bir bilim adamı olan Tom ttina, v. R.
Örneğin, son çalışmalarında soğuğun DNA'ya nasıl zarar verdiğine dair orijinal bir bakış açısı uyguladı ve böylece genel biyoloji ve hücrelerin çevresel strese tepkisi ile kesişmesi muhtemel yeni bir yön ortaya koydu.
Bu çalışmasıyla yakın zamanda 35 yaşın altındaki bilim insanlarına verilen Otto Wichterle Ödülü 2024'ü kazandı. Bu benim için büyük bir onur. Bu kadar büyük bir takdirle bir günü kaçırmamıştım. Umarım gelecekte burada entomolojik durumdaki kişi Tom Ttinu bana destek verir.
Primin bir kısmının mali değeri de iki yüz bin kron civarında. Emekli maaşınızı ne için kullanacağınızı biliyor musunuz?
Muhtemelen evet, belki de evi iyileştireceğiz çünkü o emekli aylıkları araştırma amaçlı değil. Bu, ödül alanlarımız için kişisel olarak gerçekten bir ödül.
Alanınıza aşina olmayanlara açıklayın, aslında onunla ilgilenin.
Böceğin türünü belirlemeye çalışmamız gerçeğine dayanmaktadır. Özellikle meyve sinekleridir. Tüm böcekler ve omurgasızlar, biz memeliler gibi sabit bir vücut ısısına sahip olmadıkları için özeldirler. Bu sayede çok düşük sıcaklıklara bile ulaşabiliyorsunuz ve o zamana uyarlanırsa beş oluyor. Yani hipotermik olabilirler ama aynı zamanda sizi tamamen dondurup kurutabilirler. Bunu nasıl yaptığınızı ve o sineklerin üzerinde nasıl şarkı söylediğinizi izliyoruz. Beşini yapamayanlar için yaşıyoruz. Sinekleri mikroskop yardımıyla inceliyor, metabolomik analizler yapıyor ve genetik olarak ne kadar benzer olduklarını inceliyoruz.
Peki yaptığınız işin ve günün sonucu ne olmalı?
Asa'da mezun oldu. Başlangıçta model organizma Drosophila melanogaster ile başladık, yani ülkemizde beyaz sineği tanıyoruz. İnsan genlerinin incelenmesi için bile çok iyi bir türdü. Tropikal bölgelerden gelen, evriminde hiç soğuk ve don yaşamamış bu unun, donmuş haliyle de uzun süre pişecek şekilde dondurulmasını sağlamak istedik esas olarak. Bu, örneğin birçok genetik mutantın ve bu sineğin suşlarının depolandığı büyük merkezlerde maliyetten tasarruf edilmesine yardımcı olacaktır. Yeterince düşük sıcaklıkta tutmaya çalıştık ama ne yazık ki onu hiçbir zaman tamamen dondurup muhafaza edemedik, örneğin sıvı toz içinde eksi iki yüz santigrat derecede diğerleri gibi.
Böcekleri dondurabilir misin, peki ya diğer türler?
Bir avcıyı nasıl donduracağını mı düşünüyorsun?
Oldu?
Bu gerçekten harika bir bilim kurgu. Biz bundan çok uzaktayız. İnsanlar ve hatta çoğu memeli, evrimi durduramaz veya bu tür aşırı koşullarda hayatta kalabileceğimiz bir seviyeye kadar yavaşlatamaz. Doğru olmayan soruyu bu şekilde yanıtladım. (gülüyor) Ama bir gün bu yönde de araştırma yapabileceğimizi düşünmüyorum.
Ne kadar da tam bir dönüş. Dünya ısınmaya devam ettikçe köpeklerimizde bile yalnızca tropik bölgelerde yaşayan yeterince böcek var. Estonya'da dang humması ve sıtma salgınları var. Yani burada alışık olmadığımız ve şimdiye kadar sadece gezginlerin bildiği bir hastalık.
Bu, soğuğa dayanıklılıkla ilgili ilk şeydir. Gezegenin sıcaklığı her yıl arttığı için bu tür hastalıkları kendilerine getirecek türler gerçekten de buraya gelecek. Ve bu olup olmayacağı meselesi değil, ne zaman olacağı meselesi. Peki bu bizi ne kadar süreyle etkileyecek? Bu hastalıkların üstesinden gelmeyi ve onlarla baş etmeyi nasıl öğreneceğiz? Urit burada olacak.
Bu büyük bir sorun mu?
Öyle düşünmüyorum. Sağlık sistemimizin gelişmişliği göz önüne alındığında bu hastalıklarla daha uzun süre baş edebileceğiz. Ancak hiçbir şekilde sorgulamak istemiyorum, gerçekten öğrenilecek şeyler var.
Araştırmalarınız, çalışmalarınız ve çalışmalarınız sizi dünyada nereye getirdi?
Ve yine ülkeyi o kadar fazla gezmedi. Bir süre burada ofiste kaldım. 2011 yılından bu yana yedi gündür buradayım. Asıl işim laboratuvar işletmeciliği olduğu için tatildeydim. Yani dışarıda sinek yakalamıyorum, aslında burada tuttuğumuz sinekler dünyanın her yerindeki diğer laboratuvarlardan geliyor. Bu nedenle zamanın yüzde sekseninde ayakkabıyla, geri kalanında ise laboratuvar pipetiyle birlikteyim.
Peki atlara biniyor musun? Nasıl cevap verdin?
Aileyle. Ben de iki kişilik at oynadım ama ailem ve işim sayesinde buna pek vaktim olmuyor. Ancak öngörülebilir gelecekte çok hızlı bir şekilde tekrar iyileşeceğini düşünüyorum.
Örneğin, son çalışmalarında soğuğun DNA'ya nasıl zarar verdiğine dair orijinal bir bakış açısı uyguladı ve böylece genel biyoloji ve hücrelerin çevresel strese tepkisi ile kesişmesi muhtemel yeni bir yön ortaya koydu.
Bu çalışmasıyla yakın zamanda 35 yaşın altındaki bilim insanlarına verilen Otto Wichterle Ödülü 2024'ü kazandı. Bu benim için büyük bir onur. Bu kadar büyük bir takdirle bir günü kaçırmamıştım. Umarım gelecekte burada entomolojik durumdaki kişi Tom Ttinu bana destek verir.
Primin bir kısmının mali değeri de iki yüz bin kron civarında. Emekli maaşınızı ne için kullanacağınızı biliyor musunuz?
Muhtemelen evet, belki de evi iyileştireceğiz çünkü o emekli aylıkları araştırma amaçlı değil. Bu, ödül alanlarımız için kişisel olarak gerçekten bir ödül.
Tom ttina (34 yaşında) Domalice'de doğdu ve Gymnzium J'den mezun oldu. Baar. Daha sonra Budjovice'ye taşındı ve burada Jihoesk Üniversitesi Prodovdeck Fakültesi'nde fizyoloji ve biyokimya alanını seçti. Şu anda AV R Biyoloji Merkezi'nin Entomoloji Bölümü'nde böceklerin soğuğa direncini araştırıyor. Bilimsel bir kariyere sahip olarak Pi'de lisans ve yüksek lisans eğitimine başladı. O dönemde prestijli dergi PNAS'ın yayınladığı makaleye önemli katkılarda bulundu. Meyve sineği larvalarında donun etraflarındaki hücre ve dokulara nasıl nüfuz ettiğini araştırdığı termal kamera yardımıyla gözlemleme yöntemini tasarladı ve uyguladı. Prestin, 2024 yılında 35 yaşın altındaki bilim insanlarına verilen Otto Wichterle Ödülü'nü aldı. Çek Cumhuriyeti'nin Budjovice şehrinde yaşıyor ve kendisinin ve Ptelkyna'nın bir çocuğu var. |
Alanınıza aşina olmayanlara açıklayın, aslında onunla ilgilenin.
Böceğin türünü belirlemeye çalışmamız gerçeğine dayanmaktadır. Özellikle meyve sinekleridir. Tüm böcekler ve omurgasızlar, biz memeliler gibi sabit bir vücut ısısına sahip olmadıkları için özeldirler. Bu sayede çok düşük sıcaklıklara bile ulaşabiliyorsunuz ve o zamana uyarlanırsa beş oluyor. Yani hipotermik olabilirler ama aynı zamanda sizi tamamen dondurup kurutabilirler. Bunu nasıl yaptığınızı ve o sineklerin üzerinde nasıl şarkı söylediğinizi izliyoruz. Beşini yapamayanlar için yaşıyoruz. Sinekleri mikroskop yardımıyla inceliyor, metabolomik analizler yapıyor ve genetik olarak ne kadar benzer olduklarını inceliyoruz.
Peki yaptığınız işin ve günün sonucu ne olmalı?
Asa'da mezun oldu. Başlangıçta model organizma Drosophila melanogaster ile başladık, yani ülkemizde beyaz sineği tanıyoruz. İnsan genlerinin incelenmesi için bile çok iyi bir türdü. Tropikal bölgelerden gelen, evriminde hiç soğuk ve don yaşamamış bu unun, donmuş haliyle de uzun süre pişecek şekilde dondurulmasını sağlamak istedik esas olarak. Bu, örneğin birçok genetik mutantın ve bu sineğin suşlarının depolandığı büyük merkezlerde maliyetten tasarruf edilmesine yardımcı olacaktır. Yeterince düşük sıcaklıkta tutmaya çalıştık ama ne yazık ki onu hiçbir zaman tamamen dondurup muhafaza edemedik, örneğin sıvı toz içinde eksi iki yüz santigrat derecede diğerleri gibi.
Böcekleri dondurabilir misin, peki ya diğer türler?
Bir avcıyı nasıl donduracağını mı düşünüyorsun?
Oldu?
Bu gerçekten harika bir bilim kurgu. Biz bundan çok uzaktayız. İnsanlar ve hatta çoğu memeli, evrimi durduramaz veya bu tür aşırı koşullarda hayatta kalabileceğimiz bir seviyeye kadar yavaşlatamaz. Doğru olmayan soruyu bu şekilde yanıtladım. (gülüyor) Ama bir gün bu yönde de araştırma yapabileceğimizi düşünmüyorum.
Ne kadar da tam bir dönüş. Dünya ısınmaya devam ettikçe köpeklerimizde bile yalnızca tropik bölgelerde yaşayan yeterince böcek var. Estonya'da dang humması ve sıtma salgınları var. Yani burada alışık olmadığımız ve şimdiye kadar sadece gezginlerin bildiği bir hastalık.
Bu, soğuğa dayanıklılıkla ilgili ilk şeydir. Gezegenin sıcaklığı her yıl arttığı için bu tür hastalıkları kendilerine getirecek türler gerçekten de buraya gelecek. Ve bu olup olmayacağı meselesi değil, ne zaman olacağı meselesi. Peki bu bizi ne kadar süreyle etkileyecek? Bu hastalıkların üstesinden gelmeyi ve onlarla baş etmeyi nasıl öğreneceğiz? Urit burada olacak.
Yaz serisi ödüllü bilim adamı Bu haftaki serimizde Çek Cumhuriyeti'nin güneyinde çalışmış ve bu yıl AV R tarafından verilen, 35 yaş altı genç bilim adamlarına verilen 2024 yılı Otto Wichterle Ödülü'nü kazanan bilim adamlarını tanıtacağız. Merhaba: Vojtch Tlskal, Cecilia Chiriac |
Bu büyük bir sorun mu?
Öyle düşünmüyorum. Sağlık sistemimizin gelişmişliği göz önüne alındığında bu hastalıklarla daha uzun süre baş edebileceğiz. Ancak hiçbir şekilde sorgulamak istemiyorum, gerçekten öğrenilecek şeyler var.
Araştırmalarınız, çalışmalarınız ve çalışmalarınız sizi dünyada nereye getirdi?
Ve yine ülkeyi o kadar fazla gezmedi. Bir süre burada ofiste kaldım. 2011 yılından bu yana yedi gündür buradayım. Asıl işim laboratuvar işletmeciliği olduğu için tatildeydim. Yani dışarıda sinek yakalamıyorum, aslında burada tuttuğumuz sinekler dünyanın her yerindeki diğer laboratuvarlardan geliyor. Bu nedenle zamanın yüzde sekseninde ayakkabıyla, geri kalanında ise laboratuvar pipetiyle birlikteyim.
Peki atlara biniyor musun? Nasıl cevap verdin?
Aileyle. Ben de iki kişilik at oynadım ama ailem ve işim sayesinde buna pek vaktim olmuyor. Ancak öngörülebilir gelecekte çok hızlı bir şekilde tekrar iyileşeceğini düşünüyorum.